Marka ismi bulma süreci bir şirketin en önemli sınavlarından biridir. İş yapacağınız sektörü bulmuşsunuzdur, yatırım bütçeniz hazırdır, ekibiniz mükemmeldir, fakat siz o kadar mükemmelliyetçisinizdir ki önünüze sunulan yüzlerce marka isminden hiç birinin bu mükemmel şirketi temsil etmeye yeterli olduğunu düşünmezsiniz. Şimdi sakinleşin ve sırtınızı sandalyenize sakince yaslayın ardından bu makaledeki önerilerle süreci yeniden değerlendirin.
Alabileceğimiz en önemli pazarlama kararı bir ürüne/markaya koyacağımız isimdir. Uzun vadede bir marka, daha kaliteli bir ürün değil, daha kaliteli bir isimdir.
Jack Trout
Öncelikle marka isimlendirmesi konusunda uzmanlaşmış bir çok ajans var, ancak bütçeniz bu tarz ajanslarla çalışmaya imkan vermiyorsa siz de doğru adımları izleyerek doğru ve güçlü bir marka ismine kavuşabilirsiniz.
Marka Stratejinizi Oluşturun
Marka stratejinizi geliştirmeden bir markaya isim vermemelisiniz. Markanın benzersiz değer önermesinin, marka vaadi ve stratejik yönünün ne olduğunu bilmiyorsanız, doğru marka adını seçip seçmediğinizi nasıl bilebilirsiniz?
Pazarı, Rakipleri ve Tüketicileri Araştırın
Etkili bir marka adı oluşturabilmeniz için önce pazarınızı tam olarak anlamanız gerekir. Araştırmanızı yapın ve rakiplerinizin hangi marka adlarını kullandığını ve tüketicilerin bu marka adları hakkında ne düşündüğünü öğrenin. Pazardaki boşlukları ve fırsatları belirleyin. Ardından bu boşlukları dolduran ve bu fırsatlardan yararlanan bir marka adı oluşturun.
Müşterinize Geçmesi Gereken Mesajı Belirleyin
Pazarda halihazırda var olan müşterileriniz ve onların rakip markalardan ne istediğini anladıktan sonra marka konumunuzu ve vaatlerinizi yeniden düşünebilirsiniz.
Ayrıca, markanızın benzersiz kişiliğini belirleyin, örneğin siz kreatif bir marka mısınız? Yoksa sadece fiyat / performans denkleminde hizmet veren bir marketler zinciri mi?
Vaatlerinize uygun bir marka adı oluşturmayı hedef edinin.
Marka İsmi Bulma Sürecinde Beyin Fırtınası Seansı
Ekibinizi bir araya toplayın ve beyin fırtınasına başlayın! Unutmayın, sürecin başında kötü fikir yoktur, bu yüzden hem kendinizin hem de ekibinizin motivasyonunu bozmayın. Beyin Fırtınası Seansı’nda en sıra dışı fikir bile kabul edilmeli ve yargılanmamalıdır. Hangi çılgın düşüncenin mükemmel fikri doğuracağını asla bilemezsiniz!
Markanıza her açıdan bakın; her faydaya odaklanın; tüm kitleleri göz önünde bulundurun ve bu listeyi yapabildiğiniz kadar uzatın. Mümkünse beyin fırtınası marka ismi bulma tüketicileri ve üçüncü kişileri de dahil ettiğinizden emin olun.
Short List Oluşturun
Olası marka adlarını seçmek için bir önceki adımda oluşturduğunuz beyin fırtınası listesini kullanın ve olası marka adları listesini en iyi 10-20‘ye kadar daraltın.
Oluşturduğunuz short list’in pazar değişiklikleri, coğrafi genişlemeler (globalleşme), trendler yoluyla sürebilecek adları içerdiğinden emin olun.
Zamana meydan okuyabilecek bir marka oluşturmalısınız çünkü dünyanın, pazarın, tüketicilerin, rakiplerin nereye gideceğini asla bilemezsiniz ve gelecek yıllarda şirketinizin nereye gidebileceğini (planlar yapsanız da…) asla bilemezsiniz. Pazar şartları ve ihtiyaçlar her zaman değişebilir, değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.
Short List’i oluştururken bir takım nitelikleri baz alın. Bu nitelikler kısaca aşağıdaki gibidir;
- Kısa olmalı,
- Özgün olmalı,
- Kolay seslendirilebilmeli,
- Kolaylıkla hatırlanabilmeli,
- Ayırt edici olmalı,
- Ürün ve hizmetle uyumlu olmalı,
- Ürün ve hizmete dair pozitif çağrışımlar yapmalıdır.
Ticari Marka ve Alan Adı Uygunluk Araştırması Yapın
Hayalinizdeki alan adları listesini oluşturdunuz, şimdi listeyi daha da daraltma vakti… Short list’teki marka adlarının her birinin hukuki ve ticari kullanılabilirliğini araştırın. Bunları Türk Patent Enstitüsü’nün sitesinden araştırabileceğiniz gibi bir patent firmasıyla anlaşarak onların araştırmasını da isteyebilirsiniz.
Ayrıca alan adınızın (domain) .com .com.tr gibi uzantılarının boş olup olmadığını kontrol edin. Instagram, Facebook, Linkedin, Twitter gibi popüler sosyal medyada sitelerindeki kullanıcı adlarının alınabilir olup olmadığını da kontrol edin. Uzantıları tamamen boş bir marka ismi bu dönemde oldukça değerli.
Daha Kısa Bir Short List Oluşturun
Ticari marka ve alan adı araştırmanıza dayanarak short list’inizi daha da kısaltın. En iyi seçeneklerden 5-10 adet kalana kadar daraltmaya devam edin.
Alternatifleri Canlandırın
Şimdi hayalleri gerçeğe adım adım dönüştürmek için önemli bir adım atıyoruz. Kısaltılmış short list’te yer alan marka adlarını kullanarak bir logo, kartvizit ve reklam oluşturun. Her marka adının görsel olarak iyi göründüğünden emin olun. Ayrıca yüksek sesle söylendiğinde kulağa hoş geldiğinden ve anlaşılır olduğundan emin olmalısınız.
Bir marka adı bir müsvette kağıt üzerinde göze hoş gelebilir, ancak onu bir tv reklamına veya logo tasarımına koyduğunuzda sonuç hiç de istediğiniz gibi olmayabilir.
Grafik konusunda destek almak için iyi bir kurumsal kimlik ajansıyla çalışmanız gerekir. Sizi doğru anlayan bir ajansla çalışmanız size bu süreçte +1 değer oluşturacaktır.
İnsanlara Sunun ve Geri Bildirimleri Değerlendirin
Alternatif marka isimleri üzerinden kurumsal kimlik çalışmalarını oluşturduktan sonra tüketici araştırmasıyla test edin. Hangi seçeneklerin hedef kitlenizde iyi yankı uyandırdığını ve hangilerinin olmadığını öğrenin.
Bu test yoluyla hangi marka adlarının sizin için iyi olduğunu, hangilerine ince ayar yapılması gerektiğini ve hangilerinin hemen çöpe atılması gerektiğini belirleyebilmelisiniz.
Bu test aşaması oldukça önemlidir çünkü beklediğiniz tatmini almadığınız takdirde yeniden bir beyin fırtınası seansına hazır olun. Bu sürecin size tamamen farklı bir marka ismi bulmanız gerektiğini öğretmesi de mümkündür.
Ve Mutlu Son! Artık Hazırsınız
Bu aşamaya kadar geldiyseniz markanız kullanıma hazır demektir. Patent ve tescil işlemlerinizi tamamladıktan sonra marka adınızı her yerde duyurabilir, gururla kartvizitinizde gösterebilirsiniz.
Tabii markanızı yayınlamakla süreç bitmiyor. Marka yayını sonrası klon markaların oluşmaması için iyi bir patent ofisi ile çalışarak markanızın geleceğini de hukuki olarak güvence altına almanızı oldukça önemlidir.
Bu Süreçlere Ayıracak Vaktim Yok Diyorsanız…
Siz de İlber Ortaylı gibi bu yoğun ve emek gerektiren uğraşmak istemiyorsanız ne mi yapmalısınız? 🙂 Tabiiki uzman bir marka danışmanı veya marka isimlendirme ajansı ile bu süreci rahatlıkla organize edebilirsiniz. Ayrıca marka isminizi bulduktan sonra marka sınıfları ile markanıza uygun sınıfta tescilinizi yaptırmayı unutmayın.
Marka ismi bulma konusunda sorularınız için bize [email protected] adresinden mail iletebilirsiniz. Hızlıca dönüş gerçekleştireceğimizden şüpheniz olmasın.